/s3.gy.digital%2Fmetaixmio%2Fuploads%2Fasset%2Fdata%2F12818%2Fmobile-logo_new.png){kind=logo}
/s3.gy.digital%2Fmetaixmio%2Fuploads%2Fasset%2Fdata%2F12817%2Flogo_black.png "metaixmio.gr")
/s3.gy.digital%2Fmetaixmio%2Fuploads%2Fasset%2Fdata%2F31062%2F978-618-03-3983-3_1.jpg "«Όταν ήμασταν μικροί» του Oliver Lovrenski")
Ο Ίβορ, ο Μάρκο, ο Αρζάν και ο Γιούνας: τέσσερις φίλοι, οι τρεις παιδιά δεύτερης γενιάς μεταναστών, στριφογυρίζουν στο Όσλο προσπαθώντας να βρουν τα πατήματά τους σε μια σκληρή εφηβεία που δεν χωράει στις καλογυαλισμένες ραφές της καθωσπρέπει προοδευτικής αστικής κοινωνίας. Δοκιμάζουν ναρκωτικά, μπλέκονται στο εμπόριο, ψάχνουν το εύκολο χρήμα, ψάχνουν τον εαυτό τους και τη θέση τους στον κόσμο. Μιλάνε κυρίως σε αυτό που οι Νορβηγοί αποκαλούν «kebabnorsk», «κεμπαπνορβηγική», μια αργκό γλώσσα που συνδυάζει τα νορβηγικά με αραβικές, σομαλικές, γιορούμπα κ.λπ. εκφράσεις – δηλαδή την αργκό της νέας γενιάς του ανατολικού Όσλο, εκεί όπου φεύγεις ξαφνικά από τα μεγάλα κτίρια της πρωτεύουσας (το παλάτι, το πανεπιστήμιο, το εθνικό θέατρο) και χώνεσαι ανάμεσα σε τούρκικα μπακάλικα, αρμένικα συνεργεία, αραβικούς τεκέδες με ναργιλέδες, λιβανέζικα κεμπαπτζίδικα κι εργατικές κατοικίες.
Τους ακολουθούμε στις κόντρες που έχουν με άλλες συμμορίες, στο ξύλο που πέφτει στα δάση που περιβάλλουν την πόλη, στα προβλήματα με την αστυνομία, στα σπίτια τους την ώρα του φαγητού: βλέπουμε τη σύγκρουση μιας δυτικής κοινωνίας με παραδοσιακές οικογενειακές αξίες άλλων χωρών και πώς αυτά τα παιδιά προσπαθούν και πετυχαίνουν να γίνουν το χωνευτήρι τόσων αντικρουόμενων αξιών.
Με αγριότητα και τρυφεράδα συνάμα ζούμε μαζί τους την εφηβεία, την ενηλικίωση, τον ρατσισμό, τον πανταχού παρόντα καταναλωτισμό. Εδώ δεν μιλάμε, βεβαίως, για τις αγριότητες που γνωρίζουμε στις λογοτεχνίες άλλων χωρών, πρώην αποικιοκρατικών, που ζούνε χρόνια τις συγκρούσεις «ντόπιων» και «ξένων»· δεν έχουμε τα villes satellites τις Γαλλίας ούτε τα γκέτο της Σουηδίας. Έχουμε όμως μια νέα γενιά παιδιών, προσφύγων από την πρώην Γιουγκοσλαβία ή την Αφρική, γκέι, στρέιτ, που προσπαθούν να σταθούν στα πόδια τους σε μια κοινωνία ανεκτική μεν, απομονωμένη δε από τα μεγάλα κοινωνικά κινήματα.
Με ρυθμό ακατάπαυστο, ο Oliver Lovrenski μας δίνει ένα πεντακάθαρο στίγμα του πού βρίσκεται και πώς βράζει αυτή τη στιγμή η κοινωνία του Όσλο. Δεν είναι περίεργο που έχει σαρώσει τα βραβεία και τις βραχείες λίστες στη Νορβηγία: τέτοια γραφή οι Νορβηγοί δεν έχουν ξαναδεί. Είναι λες και οι λευκοί αστοί ξύπνησαν μια μέρα κι άρχισαν να διαβάζουν λογοτεχνία σε τραπ. Και κατενθουσιάστηκαν. Είδαν μέσα από τα μάτια των παιδιών τους μια νέα χώρα να διαμορφώνεται – και δεν φοβήθηκαν. Γιατί ο Lovrenski, παρά τη σκληρότητα και το ξύλο και τα ναρκωτικά και το μαύρο χρήμα, καταφέρνει κάτι πραγματικά γοητευτικό: να κάνει τους χαρακτήρες του εύθραυστους και τρυφερούς, παιδιά που μεγάλωσαν απότομα και παλεύουν να επιβιώσουν και, κυρίως, να ταιριάξουν σε μια λευκή παραδοσιακή κοινωνία. Είναι οι συμμαθητές των παιδιών του μέσου Νορβηγού, τα παιδιά των γειτόνων του – ολοένα και τα δικά του παιδιά. Είναι μια νέα γραφή για μια νέα εποχή σε αυτή την απομονωμένη χώρα του βορρά, που μπαίνει με τα χίλια, επιτέλους, στον 21ο αιώνα. Χωρίς να απολογείται, γεμάτη ρυθμό και νεύρο, η γραφή του Lovrenski θα σας γοητεύσει.
Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη
/s3.gy.digital%2Fmetaixmio%2Fuploads%2Fasset%2Fdata%2F31062%2F978-618-03-3983-3_1.jpg)
